Nga: Milot Gusia
Ndjekja e së vërtetës artistike është parësore në veprat e artistit Edi Hila. E vërteta, e kuptuar si prezantim i realitetit të botës ashtu si është, është shumë më i rëndësishëm për artistin sesa çfarëdo nocioni i të “bukurës”. Për artistin Hila, e vërteta nuk mund të mohohet apo shmanget, madje edhe kur nuk është ajo që dëshirojmë ta dëgjojmë. Madje edhe kur ajo nuk është e “bukur” për sytë e audiencës. Dhe pikërisht është kjo e vërtetë e shprehur vizualisht, pa ndikimin e censurës apo hiperbolizimit, që shërben si dokument i një të kaluare. Ajo nuk ka nevojë për dekorimin.
Ekspozitë: Hito Steyerl
Nga: Milot Gusia
Hito Steyerl (e lindur më 1966, Munih, Gjermani) është një projektuese filmash, artiste vizuale, shkrimtare, dhe zbuluese e esesë dokumentare. Aftësia e saj e jashtëzakonshme e krijimit të filmave, dhe shkrimit përfshin pozicionimin shumë diskursiv në mes të fushës së artit, filozofisë, dhe politikës, të përbërë nga një eksplorim i thellë i ikonografisë sociale, kulturore dhe financiare të kapitalizmit të vonshëm. Si rezultat i një trajtimi personal të filmit dokumentar, veprat e saj janë zhvilluar në një formë të videove përfshirëse dhe instalacioneve multimediale, të kombinuara me shpirtin e hulumtimit dhe eksperimentimit. Megjithëse Steyerl përdor teknologjitë e fundit, ajo e bën këtë me qëllim të studimit të fuqisë së tyre për të ndikuar publikun dhe kapaciteti i saj për të ridizajnuar ato në një formë nën-sipërfaqësore krijon një dimension të ri artistik. Filmat dhe ligjëratat e saj kanë adresuar në formë të shtuar kontekstet e prezantimit të artit, derisa shkrimet e saj kanë qarkulluar gjerësisht në revista të shumta akademike dhe artistike. Ajo ka studiuar regjinë e filmit dokumentar në Institutin e Imazhit lëvizës në Japoni dhe në Universitetin e Televizionit dhe Filmit në Munih. Ajo më vonë ka studiuar për filozofi në Akademinë e Arteve të Bukura në Vjenë, ku ka fituar titullin e Doktoratës. Steyerl është profesoreshë e filmit dhe videos eksperimentale në Universitetin e Berlinit, ku dhe ka themeluar Qendrën Kërkimore për Proksi Politikë1
(1Shkenca e diagnozës së terrenit modern politik dhe strategjia për ti rezistuar politikës).
Veprat e saj kanë qenë pjesë e shumë ekspozitave dhe janë përfshirë në shumë evente ndërkombëtare në kuadër të institucioneve të shquara të artit. Ekspozitat e saj të realizuara rishtas përfshijnë: K21 – Dyseldorf, dhe Qendra Pompidou, Paris (2020–21); Art Galeria e Ontarios, Toronto, Park Avenue, Nju Jork, dhe Galeritë Serpentine, Londër (2019); May You Live In Interesting Times – Bienalja e 58-të e Venedikut, Muzeu i Artit Kontemporan në Çikago, Kunstmuseum Bazel, dhe Castello di Rivoli, Turin (2018); Instituti i Artit Kontemporan, Boston (2017); Muzeu i Artit Amerikan Whitney, Nju Jork, dhe Instituti i Artit Kontemporan, Los Angjeles (2016); dhe Pavijoni Gjerman i Bienales së 56-të të Venedikut (2015).
Ajo ka publikuar një varg të eseve të përmbledhura në 4 libra: Die Farbe der Wahrheit (Vienna: Turia Kant, 2008), The Wretched of the Screen (Berlin: Sternberg Press, 2012), Beyond Representation (Berlin: Walther König, 2016), dhe Duty Free Art – Art in the Age of Planetary Civil Wars (London: Verso, 2017/Zurich: Diaphanes, 2018).
K21
Artistja Hito Steyerl momentalisht është njëra nga figurat më të rëndësishme për sa i përket reflektimit të rolit social të arteve dhe muzeve, dhe në eksperimentimin me format e mediumeve të prezantimit, dhe ekzaminimin kritik të përdorimit të inteligjencës artificiale në art.
K21 siguron një pasqyrë të veprave të Steyerlit me ekspozitën “I will Survive” (Unë do të mbijetoj), të zhvilluar në bashkëpunim me Qendrën Pomidou në Paris.
Ekspozita fillon me veprat e hershme që prezantojnë “Kalimin Dokumentar”, një koncept tjetër i dokumentarit, koncept të cilin për herë të parë Steyerl e kishte krijuar, formuluar dhe praktikuar në art. Në veprat e saj të 30 viteve të fundit, Steyerl ka përcjellë mutacionin e imazheve të kamerës, nga imazhi analog dhe montazhet deri tek imazhi digjital i ndarë dhe fluid. Në qendër të ekspozitës “I will Survive” është poashtu një instalacion multimedial i quajtur “SocialSim”, me të cilin Steyerl eksploron në formë kritike potencialin e simulimit, digjitales dhe inteligjencës artificiale në kreativitetin artistik, metodat e prezantimit muzeal, ndikimit social dhe ndikimit në rrethanat e pandemisë.
Për autorin
Milot Gusia punon si profesor dhe redaktor, si dhe kritik në skenën e artit vendor dhe ndërkombëtar. Ai ka punuar në një numër programesh në fushën e artit dhe kulturës.
Ai ka përfunduar studimet master për Dizajn Grafik në Universitetin e Prishtinës, si dhe ka përfunduar studimet MBA në Universitetin Staffordshire Britani e Madhe.
KOMENTO
Rishtaz
Nga: Milot Gusia
A po kthehet njeriu në një asamblazh kiboorganik? Mendjet tona po zgjerohen në pajisje të jashtme, telefon të mençur, pajisje të bartshme dhe sisteme AI. Ne gjithnjë e më shumë po interpretojmë botën përmes këtyre zgjatjeve protetike. Ekspozita "You know me so well" përdor forma të reja të shprehjes për të eksploruar identitete të reja fluide të simuluara të cilat përkundër natyrës së tyre virtuale, bëhen të dukshme dhe materializohen.
Nga: Milot Gusia
Artistja multidisiplinare Saranda Sadikaj i takon një brezi të ri krijuesish të cilët duke përdorur mediume të reja dhe origjinale të shprehjes po arrijnë me sukses të ngritin çështje të preokupimit në Kosovën e pasluftës, si ndikimin akoma të theksuar të traditës patriarkale dhe femicidit.
Duke ndërthurur poezinë slam me artin e performancës, kompozimit, koreografisë dhe aktrimit artistja Sadikaj gradualisht po zgjeron raportuarin e shprehjes krijuese.
Në Galerinë e Ministrisë së Kulturës, u hap ekspozita me titull "Nuk është diçka e njëanshme" nga artisti Adem Dërmaku, kuruar nga Eleni Laperi. Artisti Dërmaku u prezantua me 50 punime në teknika të ndryshme të artit të grafikës.